Yeni Çıkan Menenjit Aşısını Çocuğuma Yaptırmalı mıyım?
Yeni Çıkan Menenjit Aşısını Çocuğuma Yaptırmalı mıyım?
2022-05-20 08:18:54/ Kategori : Çocuk Sağlığı
Ülkemizde son 1 yıldır uygulanmakta olan menenjit aşısı için ebevynlerin kafasının karışık olduğunu görmekteyiz. Aslında her yeni çıkan aşıda böyle süreçlerle genelde karşılaşmaktayız. Bu aşıyı yaptırmak gerekir mi? Yan etkileri var mı? Diğer ülkelerde uygulanıyor mu? Etkili bir aşı mıdır?… gibi sorular hep karşımıza çıkmaktadır. Belli bir süre sonra aşılar ile ilgili bilgi aldıkça kaygılar azalmakta ve rutin olarak uygulanmaktadır.
Bu konuda kafa karıştıran sorulara cevap olacak bilgiler;
Menenjit enfeksiyonu beyin ve sinir sistemini saran zarın iltihabı demektir. Ölümle sonuçlanan ciddi enfeksiyonlardandır. Ayrıca hastalığın seyri sırasında ciddi komplikasyonlara neden olmakta ve zeka geriliği, görme ve işitme kayıpları, konuşma bozuklukları gibi sekellere de neden olabilmektedir. Menenjite birçok mikroorganizma neden olmaktadır. Neiseria Menengitidis dediğimiz meningokok mikrobu çocukluk çağında en sık menenjit yapan üç bakteriden biridir. Meningokok mikrobunun A, B, C, Y, W135 şeklinde alt tipleri bulunmaktadır. Bu tiplerin coğrafya ve ülkelere göre dağılımı ve sıklığı farklılık göstermektedir. Örneğin Asya’da en sık A tipi, bazı Avrupa ülkelerinde B tipi görülmektedir. Bizim ülkemizde W135, B, A, Y tipleri enfeksiyona neden olmaktadır. Türkiye, Dünya Sağlık Örgüt’ü verilerine göre orta riskli grupta olup aşının uygulanması önerilmektedir.
Meningokok enfeksiyonunun A, C, Y, W135 tiplerine etkili dörtlü menenjit aşısı (Ticari isimleri Menactra, Nimenrix) 2005 yılında ABD’de ruhsatlı olarak uygulanmaya başlanmıştır. Yaklaşık 65 ülkede ruhsatlı bir aşıdır. Türkiye’de ise 2013 yılından beri uygulanmaktadır. Dünyada yaklaşık 94 milyon dozun üzerinde yapıldığı bildirilmiştir. 9. aydan itibaren uygulanmaktadır. 2 yaşından önce belli aralıklarla iki doz ve 2 yaşından sonra ise tek doz olarak uygulanmaktadır.
En son çıkan menenjit aşısı ise meningokok mikrobunun B tipine karşı etkili bir aşıdır (Ticari ismi Bexero). 3 ay-50 yaşlar arası önerilmektedir. Bizim ülkemizde Kasım 2018 tarihi itibari ile ruhsatlı olarak uygulanmaya başlanan aşı, aslında Dünya’da yeni bir aşı değildir. 2013 yılında ilk kez ABD’nde ruhsat almış, tüm dünyada bugüne kadar 20 milyondan fazla doz uygulanmış, klasik aşı yan etkileri dışında, ciddi bir yan etkisi görülmemiştir. Şu ana kadar 41 ülkede ruhsatlı olarak satılmaktadır. Amerika, İngiltere gibi gelişmiş ülkeler dahil, 9 ülkede de ulusal aşı takviminde ücretsiz olarak ve 3. aydan itibaren uygulanmaktadır. Çocuğun ilk dozu yapma yaşına göre farklı doz ve pozoloji uygulanmaktadır.
Ülkemizde henüz Sağlık Bakanlığı’nın rutin aşı takviminde olmayan bu iki menenjit aşısını önermekteyiz. En son çıkan menenjit aşısını henüz bazı ebevynler haberdar olmadığı ve dörtlü aşıyı yaptırmış oldukları için biz menenjit aşımızı yaptırdık şeklinde yanılgıya düşebiliyorlar. Bu nedenle bu yazıda, ülkemizde özel aşı grubunda olan iki menenjit aşısından da bahsedilmiştir.
