Tiroid Bezi ve Guatr Nedir? 

Tiroid bezi, boyunda, soluk borusunun hemen üzerinde oturmuş olarak yer alan kelebek şeklinde, sağ ve sol loblardan oluşan bir organdır. Vücudumuzda bulunan T3 ve T4 hormonlarının kana salgılanmasını sağlar. Bu hormonlar, beyinden salgılanan ve TSH adıyla bilinen hormonlar tarafından kontrol edilir. Tiroid bezi vücudumuzdaki tüm organları etkiler ve metabolizmamızı düzenler.

Guatr Nedir?

Guatr, tiroid bezinin boyunda büyümesine verilen addır. Bu büyüme, herhangi bir hastalığa bağlı olabilir. Örneğin; ülkemizde de sık görülen iyot eksikliğine de bağlı bölgesel guatr, tiroid bezindeki nodüllerin büyümesine bağlı guatr, herhangi türdeki bir tiroid kanserinin sebep olduğu büyüme dahil, tiroid bezindeki hastalıktan bağımsız her türlü büyümeye “guatr” adını vermekteyiz.

Tiroid Nodülü Nedir?

Tiroid nodülü, tiroid içinde bulunan kitlelere verilen addır. Bu herhangi bir şekilde oluşmuş nodüller, kanser ya da zararsız olabilir ve tiroid bezinin içerisinde bulunmalarıyla tiroid nodülü adını alırlar. Tiroid nodülleri, tiroidin her iki lobunda bir veya birden çok olabilir. Sayısı bir taneyse, tek nodül yani soliter nodül denmektedir. Birden fazla nodül söz konusuysa, multiple nodül adını almaktadır. Nodüller sadece kistik yapıda olabilir veya sadece solid yapıda olabilir. Bunların ayrımına doktor muayenesi ve ultrason ile karar verilir.

Tiroid Nodülü Neden Oluşur?

Tiroid bezinde oluşan nodüller birden çok nedene bağlıdır. Bunlardan en önemlisi guatr hastalığı yani iyot eksikliği sonucunda ortaya çıkan nodüllerdir. Bu nodüller bir mercimek büyüklüğünden portakal boyutuna kadar değişebilir. Boyunda ortaya çıkan, tiroid bezi içindeki nodüller, boyunda olduğu gibi göğüs kafesinin arkasına doğru da büyüyebilirler. Tiroid nodüllerinin, tiroid hormonu ile bağımlılığını ölçerek nodülü bulmak pek mümkün değildir. Yani tiroid hormonunu ölçerek tiroid nodülü varlığına karar vermek çok doğru değildir. Tiroid nodülü tespit edildiğinde, çoğu zaman ortaya çıkan bu yapıların tiroid hormonundan bağımsız ve normal tiroid hormonları seviyesinde olduğu görülür.

Tiroid Nodüllerinde İğne Biyopsisi Nasıl Yapılır?

Tiroid nodüllerinde iğne biyopsisi, ultrason altında veya ultrasonsuz alınabilir. Ultrason altında yapılan iğne biyopsi en değerli olandır. Öncelikle hasta sırt üstü yatar ve tiroiddeki nodül ultrasonla bulunup, nodülün olduğu yere lokal anestezi uygulanır. Daha sonra ince bir iğne ile tiroiddeki nodüle girilir, bölgede birkaç kez ön ve arkaya gidilerek hücreler alınır. Bu hücreler daha sonra bir cama yayılarak patoloğa verilir. Patolog genellikle o esnada bu işleme eşlik etmektedir. Patolog; mikroskop altında hücreleri inceleyip, kanserli hücre varsa o anda tanıyı koyar.

Tiroid Nodülleri Nasıl Tedavi Edilir?

Tiroid nodülleri nin tedavisine, öncelikle doktorun muayenesi ve ultrason sonuçlarına göre yapılacak olan iğne biyopsisi ile varılacak patolojik sonuçlara göre karar verilir. Aynı zamanda her tiroid nodülüne iğne biyopsi yapmak da gerekli değildir. Ultrasonda belirli oranlarda durumun selim olduğu ortaya konulmuşsa, iğne biyopsi yerine yalnızca takip yeterlidir. Büyüklükleri de önemlidir. 2cm’in altındaki tiroid nodüllerinde, eğer ultrasonla takip kriterleri de oluşturulduysa herhangi bir şey yapılmaz, yalnızca takip edilir. Ama ultrasonda durumun kanser olabileceği belirlendiyse, iğne biyopsi yapılmalı ve iğne biyopsinin sonucuna göre nodüller tedavi edilmelidir. Durumu selim çıkanlarda takip prosedürü uygulanır, 3 cm gibi belirli bir boyutun üzerinde ise ameliyat edilmesi gerekir. Kanser teşhisi konulmuş hastaların da ameliyat edilmesi zorunludur.

Hangi Tiroid Nodülleri Ameliyat Edilmelidir?

Tiroid nodülleri nin ameliyat edilmesi birden çok nedene bağlıdır. En önemlisi, tiroidde nodül varken iğne biyopsisi yapılmışsa ve bu kanser çıkmışsa birincil ameliyat sebebidir. Bunun yanında, tiroiddeki herhangi bir nodül kısa zamanda büyümüşse ve büyüme oranlarına bakıldığında ameliyat gerekiyorsa, bu durumda da ameliyat uygulanır. Çocukluk çağındaki nodüller kanser riski taşıdığı için ameliyat edilmesi gerekir. Herhangi bir şekilde iğne biyopsi yapılmış ve tümör çıkmamış, fakat 3 cm’den büyük nodülü olan hastalarda ameliyat yine zorunludur.

Tiroid Kanseri Nedir?

Tiroid kanserleri, tiroid bezi içerisinde ortaya çıkan kanserlerdir. Genellikle tiroidde var olan nodüller içerisinden çıkarlar. Nodüllerin belirli yapıda ultrason ve muayene ile ortaya konmasıyla, tiroid kanseri olup olmadığına karar verilir. Aynı zamanda kanda yapılan bazı testler ile bunların tiroid hormon seviyeleri ölçülerek tiroid kanseriyle olan bağlantıları ortaya konur. Fakat tiroid hormonlarını ölçerek, tiroid kanseri tanısını koymak mümkün değildir. Tiroid kanserlerinin birden çok çeşidi vardır. Bunlar kanser olup çok hafif bir yapıda olabilir. Fakat çok agresif ve hızlı seyredenleri de mevcuttur. Genellikle tiroid kanserleri; selim yapıda seyreden, hastayı kötü duruma düşürmeyen hastalıklar içerisinde yer alır.

Kimler Tiroid Kanseri Olma Riski Taşır?

Tiroid kanseri riski altında bulunan hastalar genellikle kadınlardır. Altı kadın tiroid nodülüne karşı bir erkek tiroid nodülü ortaya çıkarken, üç kadın tiroid kanserine karşı bir erkek tiroid kanseri vardır. Bu oranla, erkeklerde ortaya çıkan nodüllerde kanser riski daha yüksektir. Ama totale bakıldığında, kadınlarda tiroid kanseri riski daha yüksektir. Aynı zamanda, çocuklarda ortaya çıkan tiroid nodülleri de yüksek risk taşır. Çocukluk çağında, boyna yapılan radyasyon tedavileri tiroid kanseri riskini arttırır fakat günümüzde kullanımı oldukça azalmıştır. Genetik hastalıklar da tiroid kanseri riskini arttırır. Bazı genetik rahatsızlıklar, tiroidde özel tip kanserler ortaya koyarlar.

Tiroid Kanseri Ölümcül müdür?

Tiroid kanserlerinin çoğu sessiz seyrederler. Yani belirli yaşın üzerinde olan yaşlı hastalarda, tiroidinde tamamen sessiz kalmış ve vücudunu etkilememiş kanserler görülebilir. Bu konuyla ilgili çalışmalar da vardır. Belirli bir yaşta başka nedenle hayatını kaybetmiş hastaların tiroid bezlerine bakıldığında, başka organlara atlamamış ve tehlike oluşturmamış birçok tiroid kanseri saptanmıştır. Bunun yanı sıra, farklı tip tiroid kanserleri çok agresif ve hızlı da seyredebilirler. O nedenle bunların tespiti ve hangi tipte oldukları ortaya konulmalıdır.

Tiroid Kanseri Tanısı Nasıl Konur?

Tiroid kanserinden şüphelenildiğinde en önemli yöntemlerden biri doktorun kendi muayenesidir. Yani tiroid bezinin yapısı, içerisinde nodül olup olmadığı, nodüllerin hareketliliği ve sertliği tespit edilerek tiroid kanserinin olup olmadığına karar verilir, en azından bir şüphe hissedilir. İkinci yöntem ise görüntüleme yöntemleridir ve içlerinden en önemlisi ultrasondur. Tiroid ultrasonu, doktor muayene yöntemlerinden daha ötede bilgi verir. Kitlenin yapısı, kistik olup olmadığı, çevre dokuyla ilişkisi, içerisinde kireçlenme olup olmadığı gibi bilgileri verir. En önemli tanı yöntemi, tiroidin iğne ile biyopsisi yapılmasıdır. Tiroide yapılan iğne biyopsi ile patolojik olarak kesin tanı konulur. Bu, en kesin yöntemdir.

Benzer Yazılar

Burun Estetiği (Rinoplasti)

Bebeklere Uyumayı Adım Adım Öğretin

Bronşektazi