IF Diyeti – En Yeni Diyet Trendinin Artıları ve Eksileri
Aralıklı Oruç Daha Sağlıklı ve Uzun Yaşam Vaat Ediyor, Başarıyor Mu?
Günümüz popüler diyetlerinden ‘aralıklı oruç’, normal beslenme dönemleri ile kalorinin aşırı kısıtlandığı alternatif aralıkları içerir. Bu diyeti savunanlar, geleneksel diyetlerden daha hızlı kilo vermeye yardımcı olmasının yanı sıra inflamasyon ve diğer kalp hastalığı risklerini de azalttığını iddia etmektedir.
Aralıklı Oruç Nedir?
Her gün yiyeceklerden alınan enerji, normal aktiviteler için vücudun harcadığından daha az ise kilo kaybı sağlanır, tüm diyetler bu denklemi kullanır. Aralıklı oruç, haftanın belirli günleri veya gün içerisinde belirli saatlerde kaloriyi ciddi şekilde kısıtlayarak bu hedefe ulaşır. Bu diyetin teorisi, metabolizmayı yavaşlatarak iştahı azaltmaya yardımcı olmaktır. Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu Beslenme Bölüm Başkanı Dr. Frank Hu, popüler hale gelen bir diğer diyet modelinin ise 5:2 diyeti olduğunu belirtmektedir. Bu diyetle birey haftanın 5 günü normal beslenecek ancak 2 günü kalori alımını sadece 500-600 kalori ile sınırlayacaktır.
Kilo Kaybı İçin Oruç?
Şimdiye kadar aralıklı orucu değerlendiren araştırma çalışmaları yetersizdir ve sınırlı sayıda katılımcı ile kaydedilmiştir. 1 Haziran 2017 JAMA Internal Medicine dergisinde yayımlanan bir çalışmada 100 şişman birey aşağıdaki üç beslenme planından birini uyguladı;
- Günlük kalori alımını her gün aynı miktarda kısıtlamak (geleneksel diyet planına benzer)
- Aralıklı oruç
- Normal beslenme alışkanlıklarına devam etmek
12 ayın sonunda normal beslenenlerle karşılaştırıldığında diyet grupları kilo kaybı sağladı. Ancak aralıklı oruç uygulayanlar, konvansiyonel kalori kısıtlayanlardan daha iyi sonuç almadı.
Potansiyel Tehlikeler
Bu çalışmanın dikkate değer yönü, aralıklı oruç uygulayanlar arasındaki yüksek bırakma oranıydı (%38). Bu durum, kilo verme yaklaşımı olarak aralıklı orucun potansiyel tehlikesini yansıtabilir. Dr Hu “Çok zor bir işi yapmanın ardından kendilerini ödüllendirmek istemeleri insanların doğasında vardır. Örneğin uzun süre uygulanan egzersiz veya açlık, normal beslenme günlerinde sağlıksız beslenme alışkanlıklarını beraberinde getirebilir.” şeklinde belirtmektedir. Ayrıca oruç dönemlerini aşmak için güçlü bir biyolojik çaba söz konusudur. Açlık hormonları ve beyindeki açlık merkezi, yiyeceklerden mahrum kalındığında aşırı hızlı çalışır.
Harvard’a bağlı Brigham ve Kadın Hastanesi Beslenme Bölüm Müdürü Kathy McManus, aralıklı orucun bazı insanlar için diyet psikolojisi üzerinde faydalı etkilerinin olduğunu belirtmektedir. McManus temel amacın sürdürülebilir ve zamanla kilo kaybını destekleyebilen sağlıklı beslenme modeli geliştirmek olduğunu belirtmektedir. Aralıklı orucun bu önemli kriteri karşıladığı kanıtlanmamıştır.
Dr. Hu “Bir hipotez, aralıklı orucun bağışıklığı güçlendirmeye ve kronik hastalık ile ilişkili inflamasyonu azaltmaya yardımcı hücresel mekanizmaları aktive edebilmesidir.” şeklinde belirtmektedir. Fazla vücut yağından kurtulmanın kişinin metabolik profilini iyileştireceği ve kardiyovasküler riski azaltacağı doğrudur. Aralıklı orucun diğer kilo verme stratejilerinin ötesinde sağlığa ek yararlarının olduğu yönünde güçlü bir kanıt yoktur.
Kimler Aralıklı Oruç Uygulamamalıdır?
Bu tür diyetlerin uygulanması düşünülüyorsa mutlaka hekimle görüşülmelidir. Diyabet gibi bazı durumlarda öğün atlamak ve ciddi kalori kısıtlaması tehlikeli olabilir. Tansiyon veya kalp hastalığı için ilaç kullanan bireyler, aralıklı oruçla elektrolit dengesizliklerine daha yatkın hale gelebilir.
KAYNAK: University Health News Daily